Thema-artikelen> Perzische oorlog
De stadstaten in het oude Griekenland hadden regelmatig oorlog met elkaar. Vooral Athene en Sparta vochten nogal eens tegen elkaar. Maar het kon ook zijn dat alle stadstaten samenwerkten om een buitenlandse vijand tegen te houden.
Het Perzische Rijk was het grootste rijk uit die tijd en grensde aan Griekenland. De Perzen kwamen uit Perzië (Iran nu) en onder de leider Darius werd het rijk steeds groter. Veel Griekse kolonies waren eigenlijk van de Perzen en in één van die gebieden (van de Ioniërs) brak er een opstand uit tegen de Perzen in 498 v Chr. De Grieken hielpen de Ioniërs een handje mee, want ze stuurden een Atheens leger om te helpen.
Deze opstandelingen staken Sardis, de Perzische hoofdstad van Klein-Azië in brand. Daarna werd de opstand de kop ingedrukt en de Perzische koning Darius wilde de Grieken straffen.
In 490 v.Chr. stuurde hij een oorlogsvloot (oorlogsschepen) naar Athene toe om ze een lesje te leren. Zijn troepen landden bij de Griekse stad Marathon, maar daar verloren de Perzen verrassend van de Grieken.
Toen Darius stierf, stuurde zijn zoon Xerxes een grotere vloot en een groter leger naar Athene toe. Tegen dit grote leger (500.000 mensen) waren de Grieken niet opgewassen. Het Perzische leger kwam steeds dichter bij Athene. Alle mensen waren daar al geëvacueerd. De Griek Themistokles had voor de Perzen gewaarschuwd en hij had voorgesteld om veel schepen te bouwen en dat was gebeurd. Zodoende hadden de Grieken zelf een grote vloot. De Perzen kwamen in een verlaten Athene aan en verwoestten de stad.
Door een slim aanvalsplan wisten de Griekse schepen te winnen van de Perzische schepen bij Salamis, een eiland vlak achter Athene. Xerxes verloor 200 schepen en de Grieken maar 40. In 479 v. Chr verloor ook zijn landleger de strijd tegen de Grieken. De grote reus (het Perzische Rijk) was door de Griekenland verslagen !
De Perzische oorlog duurde van 490 v.Chr tot 449 v.Chr. Toen de Perzen bij Salamis en Plataea verslagen waren, kregen de Ionische steden hun vrijheid terug.
Hoewel de Perzen verslagen waren, bleven ze nog altijd een bedreiging voor Athene en de kolonies. daarom besloten Athene en de kolonies om samen te werken. In 478 v.Christus werd daarom de Delische Bond opgericht.